Już za niespełna miesiąc Wielkanoc!
Pomyślałam, że właśnie Świętom Wielkiej Nocy poświęcę kolejny wpis, jeszcze zanim wszyscy wpadniemy w wir sprzątania, mycia okien i wykupywania kilogramów białej kiełbasy. 😁
Poza historią i ciekawostkami związanymi z Wielkanocą, chcę przedstawić również kilka propozycji ozdób świątecznych, które możemy wykonać samodzielnie w domu w ramach popołudniowego relaksu. Zapraszam do lektury!😁
Wielkanoc, czyli inaczej Zmartwychwstanie Pańskie, to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie.
Związane jest z męką, śmiercią i zmartwychwstaniem Jezusa Chrystusa. Poprzedza je 40-dniowy okres Wielkiego Postu, gdy w kościołach odbywają się nabożeństwa Drogi Krzyżowej. Święta Wielkanocne trwają trzy dni (tzw. triduum paschalne). Co ciekawe, Wielkanoc nie ma ściśle określonej daty (jak to jest np. w przypadku Bożego Narodzenia), a data jest zależna od... faz księżyca!😉 Pomysł ten narodził się jeszcze w IV w. podczas soboru nicejskiego. Ustalono wówczas, że Wielkanoc będzie obchodzona w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni księżyca po nadejściu wiosny. Wobec tego, Wielkanoc zawsze wypada pomiędzy 22 marca (bo 21 marca jest pierwszy dzień astrologicznej wiosny), a 25 kwietnia włącznie. Jest to zatem święto ruchome. 😁
Poza 40-dniowym okresem Wielkiego Postu, Wielkanoc jest poprzedzona również tzw. Wielkim Tygodniem, który rozpoczyna Niedziela Palmowa - święto ustanowione na pamiątke przybycia Jezusa do Jerozolimy.
Niedziela Palmowa w Polsce obchodzona jest dopiero od średniowiecza, jest to symboliczne rozpoczęcie duchowych przygotowań, wyciszenie i przeżywanie chrystusowej męki. W niedzielę palmową, święci się w kościele palmy symbolizujące odradzające się życie. Następnie po Niedzieli Palmowej są trzy najważniejsze dni Wielkiego Tygodnia: Wielki Piątek (dzień Męki Pańskiej), Wielka Sobota i Wielkanoc (Zmartwychwstanie Jezusa). To byłoby na tyle z nudnej teorii, przejdźmy więc do ciekawostek, które mogą Was zaskoczyć!😉
Skąd wzięła się nazwa Wielkanoc?
Tradycja chrześcijańska mówi, że zmartwychwstanie Chrystusa miało miejsce nocą. Nazwa zatem nawiązuje do zmartwychwstania Jezusa i jest ciekawym zjawiskiem słowotwórczym (tzw. zrostem), powstała w wyniku połączenia dwóch słów: przmiotnika "wielki", oraz rzeczownika "noc".☝🏻
Zające, jajka, mazurki - jaki mają związek z Biblią?
W gruncie rzeczy wszelkie symbole, jakie kojarzą nam się z Wielkanocą, wcale nie pochodzą z Biblii, a z tradycji ludowych. Nie jest to żaden fenomen, bo choinka, pulchny gość z brodą i workiem prezentów sunący po gwieździstym niebie na saniach ciąganych przez zaprzęg reniferów - również pochodzą z tradycji ludowych, a nie z Biblii.😁
Malowanie jajek jest powiązane ze starosłowiańskim świętem Jare Gody i symbolizowało wówczas witalność, płodność i życie (analogia: z jajka wykluwa się kurczaczek, czyli nowe życie). Jare Gody były całym cyklem związanym z zakończeniem zimy (topienie lub palenie Marzanny rownież pochodzi od tego święta i oznaczało wówczas przepędzanie zimy).
Dodam jeszcze, że jedzenie jajek w Wielkanoc kiedyś było zakazane przez Kościół Katolicki, ale zakaz zniesiono po jednym z soborów w XII wieku.😉
Dawniej pisanki mogły wykonywać wyłącznie kobiety, mężczyznom zakazywało się nawet przebywania w pomieszczeniu, w którym owe pisanki są tworzone ze strachu przed złym urokiem. Na szczęście ten zabobon już dawno jest nieaktualny.😁
Zajączek wielkanocny nawet nie pochodzi z polskich, czy słowiańskich zwyczajów, a z niemieckich. 🐰To właśnie w Niemczech narodził się pomysł obdarowywania najbliższych drobnymi upominkami z okazji Zmartwychwstania Pańskiego. Dlaczego akurat zając, a nie inne zwierzę? Prawdopodobnie w czasach pogańskich był uważany za symbol płodności w związku z nadejściem wiosny (gdy wszystko budzi się do życia).
Wypiekanie Mazurka również nie ma swoich korzeni w Polsce, a w... Turcji.😮
Paradoks, prawda?🤔 W Polsce zaczęto go piec dopiero w XVII wieku i miał być nagrodą dla osób, które pościły przez 40 dni.
Co powinna zawierać tradycyjna święconka?
Według tradycji, żaden z pokarmów znajdujących się w wielkanocnym koszyku nie jest przypadkowy. Święconka powinna zawierać pisanki (ozdobione jajka jako symbol nowego życia), chleb (na wspomnienie Ostatniej Wieczerzy), sól (symbol sensu życia), chrzan (który oznacza siłę i krzepę), wędlinę (na dowód zakończenia okresu Wielkiego Postu), masło (oznacza dobrobyt), ciasto (znak umiejętności, najlepiej domowy wypiek) i baranka z ciasta lub cukru (symbolizującego zmartwychwstałego Chrystusa).🤩
Ciekawostką jest również to, że poświęcone w Niedzielę Palmową Palmy powinny być przechowywane w domu aż do kolejnych świąt, ma to dać szczęście i ochronę przed chorobami.😁
Śmigus dyngus - co dawniej oznaczał?
Dziś lany poniedziałek jest dniem przez jednych bardziej lubianym, przez innych zdecydowanie mniej (ja osobiście tego dnia staram się nikomu nie narażać), ale ma swoje korzenie również w tradycji starosłowiańskiej.😉 Przypisywano mu nawet znaczenie magiczne, gdyż polewanie wodą miało oznaczać oczyszczenie po zimie, radość z nadejścia wiosny oraz odpowiednią ilość deszczu zapewniającą obfitość plonów. Zwyczaj ten był kultywowany głównie na wsiach, gdzie młodzi mężczyźni oblewali wodą okoliczne panny. 😁Podobnież pozostanie suchą tego dnia wróżyło staropanieństwo❗️❗️❗️💔
Na koniec dodam jeszcze, że w zależności od regionu Polski, Wielkanoc dawniej obchodzono na różne sposoby. Oczywiście zawsze był (i jest do tej pory) w tym wszystkim wspólny mianownik, czyli spędzanie czasu w gronie najbliższych, ale np. w Krakowie wierzono, iż we wtorek zaraz po Wielkanocy przychodzą zmarli z prośbą o modlitwę w ich intencji.
Skoro przepełniliśmy już swoje głowy ciekawostkami dotyczącymi Wielkanocy, możemy zakasać rękawy (nie, wcale nie do mycia okien) i spróbować samodzielnie wykonać kilka wielkanocnych ozdób, które rozweselą wnętrza naszych domów.😁
Na pierwszy ogień proponuję styropianowe jajka, które możemy ozdobić na wiele różnych sposobów. Na rynku dostępne są jajka w różnych rozmiarach - od małych, z których możemy zrobić coś na wzór tradycyjnej pisanki, po większe, które mogą posłużyć jako stroik zdobiący wielkanocny stół.🤩👌🏽
Pamiętajmy, że robótki ręczne są świetnym resetem.👌🏽 Odpoczywamy robiąc coś pożytecznego!😁
Pierwszym sposobem na ozdobienie takich jajeczek, jaki chcę zaproponować, jest malowanie ich flamastrami.😉 Możemy zaangażować do tego również dzieciaki nie bojąc się, że jajko wyląduje na podłodze i ulegnie stłuczeniu. Pomalowane styropianowe jajka mogą posłużyć jako ozdoba doniczki z kwiatami (np. żonkilami, które przecież kojarzą się z wiosną i Wielkanocą). 🤩Wystarczy wbić w spód jajeczka dłuższy patyk (np. taki do szaszłyków) i umieścić nasze rękodzieło w doniczce, lub przymocować za pomocą szpilki lub kleju na gorąco tasiemkę, dzięki której powiesimy ozdobione jajko w oknie lub na gałązkach bazi.😁
Ten sposób ozdabiania nie wymaga perfekcyjnej precyzji, więc i najmłodsi mogą stworzyć coś pięknego (np. w prezencie dla ukochanych dziadków!).🤩❤️ 
Kolejny, ale już nieco trudniejszy sposób na nadanie styropianowym jajkom odświętnego look'u jest ozdabianie ich cekinami.😉 W tym celu będziemy potrzebować cekinów i szpilek (oba te produkty możemy nabyć w pasmanterii) oraz oczywiście styropianowego jajka. Tutaj zaleca się wykorzystanie większych jajek, te najmniejsze po prostu nie nadają się do tego rodzaju zdobienia (szpilka może przejść na wylot). Cekiny można przyklejać także klejem na gorąco, ale wydaje mi się, że szpilkami jest łatwiej - w razie braku zachowania symetrii, prościej będzie wyjąć szpilkę, niż oderwać przyklejone ozdoby. 😁
Cekiny przybijamy szpilką do jajka ciasno i równo jeden obok drugiego. Możemy również spróbować stworzyć jakiś połyskujący wzór lub napis. W zasadzie jedynym ograniczeniem jest nasza wyobraźnia. Również do tego rodzaju zdobienia moglibyśmy zaangażować dzieci, jednak nie te najmłodsze, z uwagi na ryzyko ukłucia szpilką.
To zajęcie wymaga precyzji i cierpliwości, ale efekt jest tego wart. 🤩👌🏽
Następnym, ale również nieco pracochłonnym sposobem na stworzenie wielkanocnej ozdoby ze styropianowego jaja, jest ozdabianie go materiałową wstążką. Wstążka powinna mieć szerokość większą, niż 1,5cm, żeby nadmiernie nie odstawała od jaja, ani nie była zbyt sztywna.
Do wykonia ozdoby potrzebujemy: jednego lub kilku kolorów wstążki (długość w zależności od wielkości jajka (zaleca się większe rozmiary), warto więc kupić nieco więcej, niż nam się wydaje "na oko"), szpilek i jajek ze styropianu.😉
Wstążkę tniemy na równe kawałki (ok. 3cm). Następnie każdy fragment wstążki zwijamy w trójkąt i zaczynając od dołu jajka, przytwierdzamy dwa ramiona trójkąta do styropianu przy pomoc szpilek. Metoda ta nazywana jest "karczochową". 😉Trójkąty zachodzą jeden na drugi, tworząc geometryczny, ciekawy wzór. 😁
Jajka styropianowe możemy również oklejać dowolnymi rzeczami - sznurkami, papierem kolorowym (np. przekształcając jajko na zająca bądź kurczaczka, doklejając mu oczy, dzióbek lub uszy i łapki lub skrzydełka), bibułą, świetnie wyglądają też obsypane brokatem.😉
To chyba mój ulubiony i najmniej wymagający sposób na zrobienie świątecznego zdobienia, bo wystarczy nam brokat i klej do papieru. Jajko obficie smarujemy klejem, następnie tarzamy je w brokacie i... gotowe! 😉Dla utrwalenia, warto spryskać jajeczko lakierem do włosów - wówczas brokat nie będzie się osypywał i brudził wszystkiego dookoła.😁
Takie jajeczko również możemy nabić na patyk lub przymocować do niego tasiemkę.❤️ Brokatowe zdobienie jest na tyle łatwe, że przy drobnej pomocy rodziców, poradzą sobie z nim nawet najmłodsze dzieci.😉
Jak już zostało wyżej wspomniane, jedynym ograniczeniem w tworzeniu wielkanocnych ozdób z jajek, jest nasza wyobraźnia i czas, którego większość z nas przed świętami nie ma zbyt wiele.😉 A może by tak wyluzować ze sprzątaniem i zrobić coś, co nas odpręży, a przy okazji ozdobi nasze wnętrza?😁❤️
Zostawiam to do Waszej refleksji, tymczasem zapraszam do zapoznania się z wielkanocnym asortymentem sklepu, gdzie znajdziecie m.in właśnie styropianowe jajka w wielu różnych rozmiarach.🤩❤️